Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı Hanehalkı Tüketim Harcaması (Bölgesel) verilerini açıkladı. Yapılan açıklamaya göre, Türkiye genelindeki tüketim harcamalarının yaklaşık dörtte biri (yüzde 24,9) İstanbul’un da bulunduğu TR1 (İstanbul) İBBS 1. Düzey bölgesinde gerçekleşti.
Veriler, 2022, 2023 ve 2024 yıllarının Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarının birleştirilmesiyle oluşturulan kapsamlı bir veri seti üzerinden hesaplandı.
İSTANBUL HARCAMALARDA ÖNDE
TR1 (İstanbul) bölgesi, sadece toplam harcamalarda değil, farklı harcama kategorilerinde de lider konumda bulunuyor. Eğitim hizmetleri harcamalarının yüzde 37,8’i, lokanta ve konaklama hizmetlerinin yüzde 31,5’i, konut ve kira harcamalarının yüzde 27,8’i, kişisel bakım ve çeşitli hizmetlerin ise yüzde 27,1’i bu bölgede gerçekleşti.
EGE VE AKDENİZ BÖLGELERİ İLK ÜÇ SIRADA
Toplam tüketim harcamalarında İstanbul’u, yüzde 15,0 ile TR3 (Ege) ve yüzde 12,1 ile TR6 (Akdeniz) bölgeleri takip etti.
TRA (Kuzeydoğu Anadolu) bölgesi ise yüzde 1,5 ile hanehalkı tüketim harcamalarından en düşük payı aldı. Bu bölgeyi yüzde 2,3 ile TRB (Ortadoğu Anadolu) ve yüzde 3,1 ile TR9 (Doğu Karadeniz) izledi.
BÖLGELER ARASI HARCAMA FARKLILIKLARI
İstanbul, tüm harcama türlerinde ilk sırada yer alırken, özellikle eğitim, konut, konaklama ve kişisel bakım harcamalarında belirgin bir liderlik gösteriyor.
Ege Bölgesi (TR3), alkollü içecekler ve tütün harcamalarında yüzde 18,2, mobilya ve ev eşyaları harcamalarında yüzde 16,1, sağlık harcamalarında yüzde 15,9, lokanta ve konaklama harcamalarında ise yüzde 15,6 ile öne çıkıyor.
Ortadoğu Anadolu (TRB) bölgesi, gıda harcamalarına en yüksek payı (yüzde 30,2) ayırırken, giyim ve bilgi iletişim harcamalarında da dikkat çekici oranlara sahip.
Kuzeydoğu Anadolu (TRA) bölgesi ise gıda harcamalarında yüzde 2,1, tütün ve alkollü içeceklerde yüzde 1,9, giyimde ise yüzde 1,8 ile en düşük oranlara sahip bölgelerden biri.
HANEHALKI BÜTÇESİNDE EN BÜYÜK KALEM: KONUT VE KİRA
Tüm bölgelerde en büyük harcama kalemleri konut-kira, ulaştırma ve gıda olarak öne çıkarken, bu kalemlerin oranları bölgeden bölgeye değişiklik gösteriyor.
Konut ve kira harcamalarına en yüksek payı yüzde 27,3 ile İstanbul, en düşük payı ise yüzde 20,1 ile Kuzeydoğu Anadolu ayırıyor.
Ulaştırma harcamalarına en yüksek payı yüzde 24,3 ile TR2 (Batı Marmara), en düşük payı ise yüzde 14,6 ile TRC (Güneydoğu Anadolu) ayırıyor.
İKİNCİ DÜZEY BÖLGELERDE DE İSTANBUL ÖNDE
İBBS 2. Düzey bölgeleri açısından da İstanbul (TR10), tüketim harcamalarının yüzde 24,9’unu oluşturarak yine ilk sırada yer alıyor.
İstanbul’u TR51 (Ankara) yüzde 8,3, TR31 (İzmir) yüzde 6,4, TR42 (Kocaeli ve çevresi) yüzde 5,9 takip ediyor.
En düşük payı ise; TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) yüzde 0,6, TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) yüzde 0,7 alıyor.
Bu arada, hanehalkı tüketim harcamaları içinde gıdaya en yüksek payı yüzde 33,3 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) bölgesi ayırırken, en düşük payı ise yüzde 15,9 ile TR10 (İstanbul) bölgesi ayırıyor.
